Wie werk zoekt, moet niet stoppen aan de Duits-Nederlandse grens. Wie van loopbaan wil veranderen, vindt in het buurland wellicht meer mogelijkheden dan in eigen land. Bij de virtuele opening van de “Service Grensoverschrijdende Arbeid” (SGA) hebben deskundigen uit beide landen de mensen tussen Rijn, Niers en Maas aangemoedigd hun actieradius bij het zoeken naar werk te vergroten. De nieuwe dienst in de grensregio biedt one-stop-shop-ondersteuning, waardoor werkzoekenden en werkgevers bij één loket terecht kunnen.

De SGA bestaat sinds twee jaar als centraal contactpunt voor Nederlandse en Duitse werkgevers en werknemers, opgezet als een one-stop-shop in Venlo, Nederland. Vanwege de pandemie werd aanvankelijk geen officiële opening gehouden. Deze is nu op 2 februari 2022 ingehaald en tegelijkertijd gekoppeld aan een eerste balans van de resultaten. Het kleine SGA-team kan al wijzen op meer dan 160 mensen die via het adviescentrum werk hebben gevonden in het buurland. Daarnaast werden nog eens 735 vrouwen en mannen ondersteund bij het zoeken naar grensoverschrijdend werk, hoofdzakelijk virtueel en telefonisch tijdens de coronapandemie. “Ik ben er vast van overtuigd dat de behoefte om over de grenzen heen te werken, zal toenemen”, aldus Frank Meyer, burgemeester van de stad Krefeld en voorzitter van de euregio rijn-maas-noord. De SGA kan hierbij een belangrijke rol spelen. Hier worden mensen geholpen om uit te zoeken waarmee rekening moet worden gehouden wanneer in het buurland wordt gewerkt. De SGA verlaagt de drempel om in het buurland aan de slag te gaan.”

Partners in de euregionale samenwerking zijn naast de euregio rijn-maas-noord en haar GrensInfoPunt de Arbeitsagenturen in Mönchengladbach en Krefeld, het Jobcenter Kreis Viersen, het UWV Noord- en Midden-Limburg en de Arbeidsmarktregio Noord-Limburg. Het model voor de in Venlo gevestigde “Service Grensoverschrijdende Arbeid” is de SGA in Kerkrade, die in 2016 van start is gegaan. Stephan Holthoff-Pförtner, Europa-minister van Noordrijn-Westfalen, verklaarde: “De Euregio’s bieden een allround service. Of het nu gaat om advies over sociale zekerheidskwesties of belastingen – alles is op één plaats. Een ongelooflijk aantal mensen maakt gebruik van de aangeboden service.” Het nauwer aan elkaar koppelen van de arbeidsmarkten aan beide zijden van de grens is “een win-winsituatie voor beide partijen”. De grensregio’s zijn winnende regio’s.” Emile Roemer, Commissaris van de Koning, meldde in een eerste evaluatie: “Zonder een contactpunt als de SGA en zonder over de grens te kijken, zouden mensen veel kansen laten liggen. De SGA biedt een enorme toegevoegde waarde voor werknemers en werkgevers om elkaar te vinden. Nederlanders en Duitsers vinden elkaar als het om benzine of boodschappen gaat – het werd hoog tijd dat we elkaar ook vinden als het om grensoverschrijdend werk gaat”.

Naast arbeidsbemiddeling is informatie over belastingen, sociale zekerheid en grensoverschrijdend werken een essentieel onderdeel van de dienstverlening van de SGA in het Nederlands-Duitse grensgebied. Werkgevers krijgen advies over de beoordeling van diploma’s, het opstellen van vacatures en de registratie in het Nederlandse en Duitse systeem voor vacatures. Er wordt ook hulp geboden bij het vinden van geschikte kandidaten voor de gepubliceerdevacatures. Werkzoekenden daarentegen kunnen hun sollicitatieprofiel zowel in de Nederlandse als in de Duitse vacaturebank invoeren, hulp krijgen bij sollicitatiebrieven en kunnen deelnemen aan een sollicitatietraining. Daarnaast is er advies over de erkenning van diploma’s en andere beroepskwalificaties die vereist zijn voor grensoverschrijdende arbeid.

Vraag en aanbod op de arbeidsmarkt verschillen in sommige sectoren tussen Duitsland en Nederland. Toch is het ook belangrijk om gezamenlijk oplossingen voor problemen uit te werken, zo maakten de deskundigen uit beide landen duidelijk bij de virtuele opening van de SGA. “Het potentieel aan arbeidskrachten neemt af. Dat is het geval in Duitsland en dat is ook het geval in Nederland. In principe kan dit niet gestopt worden, omdat er minder mensen geboren worden. Maar we kunnen proberen de situatie te verbeteren met intelligente gezamenlijke activiteiten,” zei Rainer Imkamp, voorzittender van de Arbeitsagentur Krefeld. Digitalisering, immigratie van geschoolde arbeidskrachten, opleiding en bijscholing zijn de gebieden waaraan moet worden gewerkt, zei hij: “Advies en ondersteuning op dit gebied is het gezamenlijke werk van de SGA. “

Dat er gemeenschappelijke economische belangen zijn, waartoe ook een goed functionerende gemeenschappelijke en grensoverschrijdende arbeidsmarkt behoort, werd duidelijk gemaakt door Alexander Vervoort, voorzitter van de Arbeidsmarktregio Noord-Limburg: “Enerzijds biedt dit meer kansen voor de inwoners. Het is dan ook de taak van de SGA om de andere kant van de grens en de mogelijkheden die deze biedt, te laten zien. Anderzijds biedt de Duitse arbeidsmarkt een groot potentieel aan nieuwe kandidaten voor Nederlandse werkgevers. Mijn droom met betrekking tot de arbeidsmarkt is dat we de nationale grenzen vergeten.” Euregionale samenwerking betekent voor hem: “Samen investeren waar nodig en waar mogelijk en afspraken met elkaar maken. “De SGA in Venlo is nu al “een belangrijke investering voor goede, betrouwbare en toegankelijke informatie”. Don Thijssen, regiomanager van het UWV Noord- en Midden-Limburg, maakte dit concreet door de effecten van de grensligging op de arbeidsmarkt te omschrijven: “Zonder de oriëntatie op de grensoverschrijdende arbeidsmarkt zou je maar de helft van de kansen hebben. “Wij leren veel van onze collega’s in Duitsland en hopelijk leren onze Duitse collega’s veel van ons. En er zijn vacatures op alle gebieden, met uitzondering van de sectoren die op slot zaten. Maar ook hier zijn de mensen al weer op zoek.”

Venlo werd als locatie gekozen omdat het dicht bij de Duitse grens ligt. Hier is een speciale ruimte ingericht waar altijd drie leden van het Team Grenswerk aanwezig zijn. “De vragen van een werkgever of werknemer worden op één plek beantwoord, dat is het mooie van dit nieuwe aanbod. Je wordt geadviseerd door een Duitse en een Nederlandse specialist”, aldus Angela Schoofs, voorzitter van de directie van het arbeidsbureau van Mönchengladbach. Sommige van de vragen die moeten worden beantwoord voordat men in het buurland gaat werken, zijn van existentiële aard: “Als je al in Duitsland hebt gewerkt, kun je je afvragen: Verlies ik iets als ik naar Nederland verhuis? Kan ik hier verzekerd blijven? Als zulke vragen niet beantwoord worden, dan ga ik niet over de grens werken.” Daarom raadt ze aan om eerst de SGA-route te volgen: “Het zal blijken: het is niet zo moeilijk.” Maike Hajjoubi, als directeur van euregio rijn-maas-noord, was het daarmee eens: “We spreken daarom van een one-stop-shop. Daarin kunnen wij cliënten een 360-gradenbeeld van de gemeenschappelijke arbeidsmarktregio bieden, omdat wij in de systemen van al onze partnerorganisaties kunnen kijken. Dit helpt problemen te voorkomen die anders zouden kunnen ontstaan als gevolg van verschillende structuren in Duitsland en Nederland”.

Franz-Josef Schmitz, directeur van het Jobcenter in Kreis Viersen, ziet deze competentie ook als het grootste voordeel van de nieuwe dienst: “De langdurig werklozen die wij begeleiden, hebben specifieke ondersteuning nodig. De SGA biedt dit aan wanneer een baan in het buurland wordt aangenomen. En de SGA blijft mensen begeleiden nadat ze werk hebben aangenomen. Voor mensen die al langere tijd niet meer op de arbeidsmarkt actief zijn, kan dit van groot belang zijn en ertoe bijdragen dat een baan duurzaam kan worden aanvaard.”

Hier is de opname van de live-uitzending: YouTube-Video